Pearson Benelux en toegankelijk publiceren

'Een uitdagende puzzel, maar we gaan 'm oplossen!'

Pearson Benelux is een toonaangevende educatieve uitgeverij die zich voornamelijk richt op studieboeken en leermaterialen voor het hoger onderwijs. Voor menig student is de naam Pearson dan ook geen onbekende. Net als vele andere uitgeverijen bevindt Pearson Benelux zich in een overgangsfase, waarbij de focus van traditionele printboeken verschuift naar digitale versies. Toegankelijkheid is een essentieel onderdeel van deze transitie. En een uitdagende puzzel.

Eva Breedijk is Team Lead Production & Digital Studio bij Pearson Benelux en is binnen de organisatie het aanspreekpunt als het gaat om toegankelijk publiceren: “Hoewel de organisatie nog voornamelijk actief is in de printmarkt, moeten we ons aanpassen aan de veranderende trends in de educatieve sector. Dat betekent dat we steeds meer overstappen naar digitale producten en diensten zoals e-boeken, digitale leeromgevingen en e-commerce. Het is logisch dat we in die transitie ook toegankelijkheid meenemen.”

Profiteren van internationale initiatieven

Dat Pearson Benelux onderdeel is van het grotere Pearson International biedt veel voordelen, ook op het gebied van de productie van toegankelijke publicaties. Eva Breedijk zegt hierover: “De Amerikaanse en Engelse uitgeverijen van Pearson zijn al verder gevorderd op het gebied van toegankelijkheid. Daar kunnen we natuurlijk van profiteren. Zo is er een team dat zich specifiek richt op toegankelijkheid en trainingen heeft ontwikkeld. Iedereen binnen Pearson kan deze trainingen volgen en er badges mee verdienen. Ook zijn er wekelijkse meetings waaraan iedereen kan deelnemen. Daar kun je gerichte vragen stellen of vragen om extra ondersteuning. Verder zijn er op internationaal vlak allerlei toegankelijkheidsinitiatieven, samenwerkingen met externe partners, en AI wordt natuurlijk een belangrijk onderwerp met betrekking tot toegankelijkheid. De toekomst zal uitwijzen of deze initiatieven ook relevant zijn voor onze lokale markt .”

Kleine stappen en experimenten

Toch staat Pearson Benelux nog aan het begin, constateert Breedijk. “Hoewel medewerkers zich bewust zijn van het nut en de noodzaak van brontoegankelijke publicaties, is het nog niet volledig ingebed.” Martijn Laman, mediaredacteur Hoger Onderwijs, voegt toe: “Tot nu toe zetten we kleine stappen, zoals het toevoegen van transcripts en closed captions bij zelfgeproduceerde video’s in de leeromgeving, en het toevoegen van alternatieve teksten bij afbeeldingen. Momenteel experimenteren we in pilots met AI-integraties om alt-teksten grotendeels te automatiseren, maar tot nu toe blijft het bij kleine aanpassingen in het huidige platform.”

Groot puzzelstuk

Het belang van brontoegankelijk publiceren is inmiddels doorgedrongen bij Pearson Benelux. “Dat hoeft niemand ons meer uit te leggen,” aldus Eva Breedijk. “Maar waar we nu voor staan is het oplossen van het grote puzzelstuk. Wat moet er precies gebeuren? Door wie? Hoe dan? Wat gaat het kosten? Hebben we hier wel de mensen voor? Of moeten we het uitbesteden? Wat kunnen we zelf doen en wat niet? Die enorme puzzel zijn we nu aan het leggen.”

Blikopener: op bezoek bij Dedicon

Om antwoord te krijgen op de vele vraagstukken besloot Pearson Benelux contact te zoeken met de toegankelijkheidsexperts van Dedicon, de grootste producent van alternatieve leesvormen in Nederland. Een verhelderend bezoek volgde bij Dedicon in Grave. Eva Breedijk zegt hierover: “Ik had er eigenlijk nooit over nagedacht hoe onze publicaties voor mensen met een visuele beperking worden omgezet naar een andere leesvorm. Want, wat gebeurt er eigenlijk met het oorspronkelijke bestand? Hoe wordt een studieboek bijvoorbeeld naar braille omgezet? Of naar een audioboek? En hoe zit dat dan met de afbeeldingen in studieboeken? De gesprekken met de experts en de rondleiding maakten dat heel concreet. Een eyeopener!”

Martijn Laman: “Wat bij mij vooral veel indruk maakte is hoe arbeidsintensief het is om een studieboek achteraf om te zetten naar een toegankelijke versie voor blinde en slechtziende studenten. Dat is veel maatwerk. Zo’n bezoek aan Dedicon maakt dat je er echt met andere ogen naar gaat kijken. Voor elke uitgeverij een aanrader!”

[Tekst loopt door onder de foto]

Eva Breedijk (l) en Martijn Laman, Pearson Benelux

Foto: Eva Breedijk (l) en Martij Laman poseren voor een muur met daarop het logo van Pearson en een quote: Where learning flourishes, so do people

De Pearson-mentaliteit: inclusie en diversiteit

Veel vraagstukken moeten bij Pearson Benelux dus nog worden beantwoord. “Maar wat wel als een paal boven water staat is dat we het liefste zélf aan de bron staan; we willen zelf toegankelijk kunnen publiceren.” Dat de uitgeverij het ABC Handvest ondertekende was dan ook een logische keuze. “We staan hier volledig achter, dit hoort helemaal bij Pearson! En door dit handvest te ondertekenen geven we ook een signaal af. Niet alleen naar de buitenwereld, maar vooral ook intern. Daarmee kunnen we de boodschap net iets meer kracht bijzetten.”

Martijn Laman: “Het ligt in het verlengde van de Pearson-mentaliteit. Jaren geleden heeft Pearson International fors ingezet op inclusie en diversiteit. Alle studenten met verschillende achtergronden en identiteiten moeten onze studiematerialen kunnen gebruiken. Ons studiemateriaal moet inclusief zijn voor iedereen. En toegankelijkheid is onderdeel daarvan. Dus brontoegankelijk publiceren is voor ons niets anders dan een logische volgende stap. Behalve dat het straks vanwege wetgeving moet, willen we het juist zelf heel graag! En dat willen we uitdragen.”

En hoe zit het dan met de wetgeving die medio 2025 van kracht wordt? Is dat geen ‘zwaard van Damocles’ voor Pearson Benelux? Eva Breedijk: “Daar maak ik me weinig zorgen over. De puzzel gaan we linksom of rechtsom oplossen!”

Ook werk maken van toegankelijk publiceren? Zo helpen we uitgevers:

PRAGMATISCHE INZICHTEN

lachende man in klaslokaal luistert lachend

Je wilt (of moet) als uitgeverij aan de slag met brontoegankelijke e-boeken of andere digitale publicaties, maar je weet nog onvoldoende wat toegankelijk publiceren inhoudt, voor wie het van belang is en waarom. Deze cursus biedt dan uitkomst! Maak kennis met verschillende lezers. Jóuw lezers. En met hun leesbeperkingen. Leer hoe leeshulptechnologie werkt en wat de belangrijkste eisen en richtlijnen (WCAG) zijn. En maak de vertaalslag naar jouw eigen praktijk. Je krijgt toegankelijk publiceren in zicht!

Bekijk de cursus

PRAKTISCHE VAARDIGHEDEN

afbeelding van een jongeman die aan twee mensen iets uitleg, wijzend op een laptop

Een praktische vaardigheidstraining, waarbij je concreet aan de slag gaat met het toegankelijk maken van je publicaties. Aan bod komen o.a. beeldbeschrijvingen, meta-data en semantische opmaak (opbouw en structuur) van een publicatie.

Deze training is nog in ontwikkeling. Alvast een plek reserveren? Registreer je geheel vrijblijvend!

JA, IK HEB INTERESSE

PROFESSIONEEL UITBESTEDEN

foto met op de voorgrond een instructeur/trainer die iets uitlegt aan een groep luisteraars

Voor iedere opdrachtgever die digitale publicaties laat maken door eigen mensen of extern ingehuurden. Je leert hoe je een goede briefing opstelt die rekening houdt met de eisen en richtlijnen van toegankelijkheid. En je leert waarop je het aangeleverde werk moet controleren.

Deze training is nog in ontwikkeling. Alvast een plek reserveren? Registreer je geheel vrijblijvend!

JA, IK HEB INTERESSE